VEVELA LE FALA (“SICAK MAT”)

Samoa’da matlar (fala) yerel kültürün önemli bir parçasını oluştururlar. “Sıcak Mat’’ anlamına gelen Vevela le Fala, insanlara oluşturdukları grup hakkındaki gerçekleri dürüstçe konuşabilecekleri bir ortam yaratma yöntemidir. Bu yöntem, uyuşmazlık çözücü bir araç ya da derinlemesine düşünme fırsatı olarak kullanılabilir.

Süre: 45 dakika ila 2 saat Grup büyüklüğü: 10+ kişi

Bu yöntemin uygulanmasında aynı deneyim hakkındaki düşüncelerini paylaşacak bir grup birey seçilir. (Beş kişiden fazla olmaması tavsiye edilir.) Bu bireyler içinde bulundukları organizasyonun ya da topluluğun farklı bakış açılarını temsil etmelidirler.   Her birine, durumu anlamanın farklı yollarını gözler önüne serecek, aynı sorular sorulur.

Yöntem oldukça basit gözükse de, paylaşımın ne kadar derin olabileceğine şaşırmamak gerekir.

Uygulamaya bireylerin paylaşacağı fiziksel bir ortam yaratılarak başlanır.   Bir matınız varsa, yere serin. Aksi takdirde odada, herkesin deneyimi gözlemleyebileceği bir yerleşim oluşturun. Bu aktivite kolaylaştırıcının varlığına ciddi ölçüde bağlıdır. Bu kişiler kendilerini açık ve dikkatli bir dinleyici olarak hazırlamak için gerekli her şeyi yapmalıdırlar.

Kolaylaştırıcı tüm katılımcıları odanın dışına alır.   (Aktiviteye katılacak olan bireylerin onayı daha önceden alınmalıdır.)

Kolaylaştırıcı katılımcıları odaya birer birer alır. Katılımları için teşekkür eder ve hazırlanmış olan aynı soruları yöneltir. Örnek olarak:

            (eylemin verimliliği hakkında düşündürme)

  • Sana göre, geçen haftasonundaki etkinliğin temel amaçları nelerdi?
  • Senin görevin neydi?
  • Bize etkinlik sırasında karşılaştığın zorluklardan birini anlat.
  • Hedeflerimize hangi yollarla ulaştık?
  • Görevini düşünerek, amaçlarımızı daha iyi gerçekleştirebilmek için neleri farklı yapardın?
  • Bu etkinlikten en büyük kazanımın ne oldu?

Ya da,

            (eyleme önderlik etme ve karar verme konusunda düşündürme)

  • Adın nedir ve organizasyonun hangi kısmında görev alıyorsun?
  • Yapılan son etkinliğin en önemli kısmı sence neydi?
  • Bu son etkinliğin gerçekleştirilmesine nasıl karar verildi?
  • Etkinlikte karşılaştığın en büyük iki zorluk nelerdi?
  • Etkinliğin karar verme sürecinde bir şeyi değiştirme imkanın olsaydı, bu ne olurdu?

Her bir cevabı dikkatlice dinleyin ve izleyicileri zihinlerini bu bakış açısına açmaları için cesaretlendirin. (ama bu aşamada soru sormayın)

Katılımcının soruları bittiğinde, teşekkür ederek onu dışarı alın ve bir sonraki katılımcıyı içeri davet edin. Böylelikle, katılımcılar birbirlerinin cevaplarını duymazlar. Bu durum biraz garip olsa da cevapların gerçekten bireylerin kendi bakış açılarını sergilemesinde kilit bir rol oynar.

Tüm katılımcıların paylaşımda bulunmalarının ardından, izleyici gruptan sormak istedikleri soruları düşünmelerini isteyin. Daha sonra katılımcılar, konuşmacılar olarak hep birlikte odaya geri dönerler. Hazırlanan sorular aynı konulardaki devam soruları olabilecekleri gibi bahsi açılmamış farklı konular hakkında da olabilir.

(Eğer izleyici grubu kalabalıksa onları küçük gruplara ayırabilirsiniz.) İzleyicilerden sorularını küçük kağıtlara yazmalarını isteyin.

Çeşitli sorular seçin ve bunları izleyicilerin karşısında oturan konuşmacılara yöneltin. Bu çalışmaya zamanınız ve enerjiniz olduğu sürece devam edin.

Konuşmacılara kalplerini açarak dürüstçe ve derin paylaşımlarda bulundukları için teşekkür edin ve oturumu uygun bir şekilde sonlandırın.